نیدل ولو یا شیر سوزنی ( Needle Valve ) یک شیر با ابعاد کوچک است که برای تنظیم و کنترل دقیق جریان سیالات گازی و مایعات در لولههای با قطر کم استفاده میشود. مهمترین قسمت این شیر، سوزن آن میباشد که در انتهای ساقه اصلی شهر قرار گرفته است و این سوزن همانند یک دیسک عمل مینمایند. رزوههای ریز روی دسته باعث میشود که حرکت سوزن شیر به ازای چرخش دسته کم شود و در نتیجه دقت عمل شير در کنترل جریان زیاد میشود.
قطر شیرهای سوزنی معمولا از ۲ اینچ بالاتر نمیرود و در مکانهایی مورد استفاده قرار میگیرند که تنظیم بسیار دقیق جریان سیال مد نظر میباشد. نظیر هنگامی که نیاز به ترکیب دقیق یک سیال با سیال دیگر باشد، هنگامی که نسبت ترکیب دو سیال مهم باشد، و هنگامی که میزان جریان عبوری مهم باشد، به کار بردن این شیر در مواقعی که لزجت سیال بالا بوده یا سیال چسبنده است مناسب نمیباشد. این شیرها آسیب پذیری زیادی در برابر جریان ناگهانی و ازدیاد فشار دارند، بنابراین تلاطم جریان را باید قبل از رسیدن به این شیر کنترل نمود.
نیدل ولو یا شیر سوزنی ( Needle Valve ) و شیر کروی از نظر ساختار بدنی به یکدیگر شباهت دارند ولی در نوع دیسک تفاوت خاصی با هم دارند. شیرهای سوزنی بر اساس طرح بدنه در انواع بدنه مستقیم و بدنه زاویه دار تولید میشوند و جنس بیشتر آنها از فولاد ضد زنگ، برنز و برنج میباشد.
نیدل ولو یا شیر سوزنی ( Needle Valve ) از یک سوزن مخروطی جهت به تدریج باز کردن شیر و درنتیجه کنترل مناسب جریان استفاده می کند. جریان می تواند توسط یک اسپیندل کنترل و تنظیم شود. هر نیدل ولو یا شیر سوزنی ( Needle Valve ) دارای یک اوریفیس نسبتا کوچک همراه با یک سیت بلند مخروطی و یک پلانجر سوزنی شکل در انتهای رزوه که دقیقا مطابق با سیت است، می باشد.
همانطور که رزوه پیچانده می شود، پلانجر عقب کشانده می شود و جریان بین سیت و پلانجر را ممکن می سازد. اگرچه تا زمانی که پلانجر کاملا عقب کشیده نشود، جریان سیال به طور قابل توجهی متوقف می شود. از آن جایی که بخش های زیادی در رزوه برای عقب کشاندن پلانجر نیاز است، تنظیم دقیق جریان ممکن است از اثر vernier از نسبت بین طول سوزن و قطر آن، یا تفاوت قطر بین سوزن و سیت ناشی گردد.
جنبش طولی محوری (ورودی کنترل) باعث ایجاد تغییرات کوچک و دقیق به صورت شعاعی می شود ( اگر بر جریان حاصل شود). شیر های سوزنی هم چنین می تواند در سیستم های خلا، زمانی که یک کنترل دقیق جریان گاز نیاز است، در فشار پایین مانند پر کردن لوله های خلا پر شده از گاز، لیزر های گاز و دستگاه های مشابه مورد استفاده قرار می گیرد.