ضمانت نامه بانکی یا بانک گارانتی Bank Guarantee: وارنتی‌های چهارگانه
بانک گارانتی Bank Guarantee یا ضمانت نامه بانکی
ضمانت نامه تضمین بر اجرای تعهدات در راستای مفاد قرارداد تنظیمی و مبادله شده بین خریدار و فروشنده می‌باشد. ضمانت نامه در صحنه تجارت خارجی انواع مختلف داشته که هر کدام در مورد خاص قابلیت استفاده و کاربرد دارد.
قبل از این که به انواع ضمانت‌های مورد استفاده در تجارت بین المللی بپردازیم بهتر است متن ضمانت نامه و ویژگی‌های خاص آن را بررسی کنیم.
ضمانت نامه را بانک صادر می‌کند بنابراین یک مثلث شامل بانک، ذی نفع، متقاضی وجود دارد. بنابراین نمی‌توان به هرگونه تضمینی که توسط بانک داده نشده باشد ضمانت نامه بانکی اتلاق کرد.
شرایط ضمانت نامه
• توسط بانک‌ها صادر می‌شود.
• در متن ضمانت نامه تاریخ، شماره و موضوع قرارداد قید می‌گردد (اعتبار اسنادی خود نوعی قرارداد است)
• ضمانتنامه می‌بایستی بدون قید و شرط تهیه شود.
• ضمانت نامه دارای مدت بوده و به درخواست خریدار قابل تمدید می‌باشد
• تاریخ درخواست تمدید ضمانت نامه باید قبل از تاریخ سررسید ضمانت نامه باشد.
• تهیه، ضبط یا ابطال یا تمدید آن طبق درخواست کتبی خریدار انجام می‌شود.
ضمانت نامه‌های بانکی در عرصه تجارت خارجی انواع و اقسام متعددی دارد که لزوما همه آنها مرتبط با مقوله واردات نمی‌باشند.
در این جا به 4 نوع آنها که مورد استفاده بیشتر در فرآیند واردات قرار می‌گیرد و حافظ منافع خریدار می‌باشد و تضمینی برای تعهدات فروشنده به شمار می‌رود به اختصار شرح داده می‌شود:
1. ضمانت نامه شرکت در مناقصه یا استعلام بهاء (Bid Bond)
2. ضمانت نامه حسن اجرای تعهدات (Performance Bond/ Bank Guarantee)
3. ضمانت نامه دوره گارانتی (Bond for Guarantee Period)
4. ضمانت نامه پیش پرداخت (Advance Payment Bank Guarantee)
ضمانت نامه شرکت در مناقصه با استعلام
نوعی اخذ تضمین از فروشنده برای تضمین پیشنهاد یا قول اوست که در صورت برنده شدن در مناقصه یا استعلام بهاء شرایط پیشنهادی خود را محترم شمرده و حاضر به عقد قرارداد گردد. بدیهی است در صورتی که قرارداد منعقد شود این ضمانت نامه آزاد خواهد.
ضمانت نامه حسن اجرای تعهدات (P.B.G)
عال م این ضمانت نامه به منظور اطمینان از انجام تعهدات فروشنده در طول دوره قرارداد همزمان با آزاد کردن ضمانت نامه شرکت در مناقصه با استعلام بهاء اخذ می‌شود. در پایان مدت قرارداد چنانچه فروشنده به تعهدات خود براساس آنچه در متن قرارداد آمده است در زمان معین عمل نماید این ضمانت نامه آزاد خواهد شد.
ضمانت نامه دوره گارانتی
را این ضمانت نامه در صورتی اخذ می‌گردد که در پایان مدت عادی قرار داد نتوان نسبت به کارکرد تجهیزات خریداری شده با سایر اقلام اظهار اطمینان کرد و ماهیت این گونه اقلام نیاز به دوره گارانتی داشته و این ضمانت نامه تضمینی است که از طرف خریدار از فروشنده گرفته می‌شود که نامبرده در دوره گارانتی مسئولیت رفع عیوب احتمالی موضوع خرید را عهده دار باشد.
به هنگام اخذ این ضمانت نامه می‌بایستی ضمانت نامه حسن اجرای تعهد آزاد گردد.
ضمانت نامه پیش پرداخت
در برخی از معاملات به ویژه پروژه‌های بزرگ به هنگام مذاکرات قراردادی یا حتی در شرایط مناقصه یا استعلام بهاء خریدار می‌تواند رقمی (معمولا حداکثر تا حدود 25 تا 20 درصد کل مبلغ قرارداد) را در مقابل اخذ ضمانت نامه پیش پرداخت به فروشنده پرداخت نماید. در حقیقت با این عمل خریدار به دو هدف دست می‌یابد اولا یک بار دیگر اعتبار مالی و بانکی فروشنده را کنترل می‌نماید و دیگر آن که با این پرداخت در راستای تهیه اقلام سفارشی خود به فروشنده کمک می‌نماید. آزاد شدن این ضمانت نامه به دو صورت تدریجی یا یک باره صورت می‌پذیرد که بستگی به نوع خرید و تحویل یکباره و یا به دفعات سفارش دارد.
وارانتی‌ها Warranties
وارانتی‌ها را UCC که بیان کننده Unified Commercial Codes یا قوانین و مقررات متحدالشکل بازرگانی می‌باشد و توسط ICC یا اتاق بازرگانی بین المللی تدوین شده تاییدیه‌ای است که از طرف سازنده یا نماینده مجاز او در چهار نوع صادر می‌گردد.
در این تائیدیه‌ها بانک نقشی نداشته و صرفا برای تامین منافع وارد کننده یا خریدار در دراز مدت صادر می‌گردد.
هر کدام از این وارانتی‌ها به منظور و هدف خاصی صادر می‌گردد و سازنده یا فروشنده فقط در همان زمینه متعهد گردیده و مسئولیت خواهد پذیرفت.
همان طور که در ضمائم آمده است UCC چهار نوع وارانتی به شرح زیر مشخص نموده است.
1. Warranty of title.
2. Implied Warranty of Merchantability by Supplier.
3. Implied Warranty of Fitness for a Particular Purpose.
4. Express Warranty
که به ترتیب معادل فارسی آنها به قرار زیر است
1. داشتن حقوق قانونی فروش
۲. عاری از عیب و نقص و نداشتن اثرات جانبی مورد خرید (در دراز مدت)
٣. تضمین برای مناسب بودن جهت استفاده خاص
4. پذیرش سفارش خرید توسط فروشنده بدون داشتن شرح و مشخصات، کیفیت، مواد، اندازه، ظرفيت، ترکیب شیمیایی، مشخصات فنی و دادن تضمین در راستای و درک نیاز خریدار.
نکات
اخذ وارانتی به ویژه در پروژه‌های مهم و بزرگ توصیه می‌گردد.
حسب مورد می‌توان از یک یا چند وارانتی استفاده نمود.
وارانتی می‌تواند جداگانه طی نامه رسمی با سربرگ و مشخصات تولید کننده توسط او و یا نماینده مجاز او و یا فروشنده‌ای که چنین اختیاری به او تفويض شده و طرف قرارداد است اخذ و یا به عنوان یک ماده در متن قرارداد منظور شود.
